W pięćdziesiątym szóstym numerze czasopisma „Ekonometria” opublikowano 8 artykułów. Grażyna Trzpiot i Jacek Szołtysek podjęli w swoim artykule dyskusję w obszarze pomiaru kapitału społecznego oraz przedstawili wyniki analiz prowadzonych z wykorzystaniem prognozy ludności GUS do 2050 r. Artykuł Iwony Olejnik dotyczy zamiaru kontynuacji pracy zawodowej po osiągnięciu wieku emerytalnego i jego determinant. Marcin Pełka zaprezentował możliwości wykorzystania klasyfikacji wielomodelowej danych symbolicznych w badaniu innowacyjności krajów Unii Europejskiej. Anna Baraniecka zamieściła z kolei w swoim opracowaniu opis źródeł, konsekwencji i sposobów eliminowania efektu Forrestera w globalnych łańcuchach dostaw. Autorki następnego artykułu, Magdalena Mosionek-Schweda, Urszula Mrzygłód i Sabina Nowak, analizują zjawisko wygładzania dywidend na wybranych giełdowych rynkach Ameryki Łacińskiej. Grzegorz Urbanek przedstawił rezultaty badań związków pomiędzy siłą marki a wynikami finansowymi przedsiębiorstw notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Tematyka pomiaru efektywności inwestycyjnej funduszy akcyjnych została poruszona w artykule Doroty Żebrowskiej-Suchodolskiej. W ostatnim tekście Eliza Khemissi opisała i udowodniła dodatkowy aksjomat w pomiarze ryzyka

Editorial We are happy to offer our readers English translations of selected papers published in Issues 1, 2 and 3 of The Sociological Review (Przegląd Socjologiczny)from 2008. The presented issue is not, therefore, thematically consistent. On the contrary, our aim is to demonstrate the diversity of our interests.We begin with a program article by F. Schütze, wherein the author indicates the benefits of the application of interpretative biography analysis in European studies. The text is accompanied by an article by K. Waniek, which illustrates the pro et contra of international social integration. The subsequent articles concern sociological description of local communities. M. Halamska presents a review of studies, in which she discusses the strengths and weaknesses of social capital in the Polish countryside, while A. MichalskaŻyła analyzes the issue of identification with one’s native city. Recently, numerous countries, including members of the European Union, have begun to incorporate the notion of the knowledge-based society into their programs. In spite of the rapidly growing number of publications, the issue is still rather ambiguous. First, L. Zienkowski offers a review in which the issues concerning the problem of the ‘knowledge-based economy’ are organized. Next, M. Zemło proposes a critical view of the knowledge-based society from the perspective of the sociology of knowledge. European integration, social capital and knowledge-based society – these are the keywords of this issue of The Review. These are also the keywords of the current debate within the Polish and international sociological milieu.

Od Redakcji (fragment) Tematem organizującym treść artykułów tego zeszytu Przeglądu Socjologicznego jest szeroko pojmowana problematyka wsparcia społecznego. Świadczenie i otrzymywanie wsparcia w ramach kontaktów społecznych przebiega w określonej przestrzeni społecznej, a jeśli dotyczy podstaw bytowych w przestrzeni socjalnej. W ostatnich latach wskutek obserwowanego kryzysu zabezpieczających funkcji dwóch podstawowych struktur społecznych: rodziny i państwa oraz postępującej indywidualizacji życia i pauperyzacji znaczących grup społecznych, zachowania pomocowe, poprzez które członkowie społeczeństwa zaspokajają bardziej lub mniej podstawowe potrzeby, zyskują na znaczeniu. Studia podejmowane w ramach socjologii, gerontologii, polityki, pedagogiki społecznej, a także ekonomii ujawniają różne kierunki ich refleksji, dylematy badawcze i sposoby analizy problemu: wzorów i determinant zachowań pomocowych. Składające się na niniejszy tom artykuły dotyczą teoretycznych i empirycznych aspektów współczesnych studiów nad sieciami społecznymi, których treścią jest oferowanie lub świadczenie pomocy jednostkom w ramach ich różnych bezpośrednich kontaktów oraz w ramach struktur o zróżnicowanym poziomie ich zorganizowania, o różnym zasięgu przestrzennym. Rozważania podjęte w tym tomie cechuje pluralizm problemów badawczych, sposobów ich konceptualizacji, prezentacji, zastosowanych przez autorów podejść metodologicznych oraz zbiorowości społecznych, których potrzeby i dostęp do wsparcia uczyniono przedmiotem analizy. Wśród zbiorowości badanych są nie tylko grupy i kategorie społeczne powszechnie uznane jako doświadczające wielorakich deficytów i wymagające pomocy (żyjący w biedzie, osoby w podeszłym wieku), ale także środowiska, które wykazują tendencje do samoorganizowania się (np. środowiska lokalneosiedli, stowarzyszenia migrantów).

OD REDAKCJI Kolejny, podwójny LX/2–3 tom „Przeglądu Socjologicznego” poświęcony jest problematyce miejskiej. Przedstawiciele różnych ośrodków akademickich prezentują teksty, dla których wspólnym mianownikiem jest idea kulturowego pejzażu współczesnego środowiska miejskiego. Jedną z przewodnich myśli zawartych w niniejszym zbiorze stanowi teza, że współczesne miasto, powiązane z gospodarką globalną, jest konceptualizowane w kategoriach dynamicznej,płynnej i zmiennej struktury, dla której wymiar kulturowy staje się równie istotny jak wymiar ekonomiczny. Jednakże zawarte w tomie analizy znacznie wykraczają poza wąsko ujmowany kulturowy paradygmat socjologii miasta. Są próbą określenia sposobu, w jaki dzisiejsze miasta odpowiadają na najpilniejsze potrzeby współczesnego świata, będąc głównymi przestrzeniami tworzenia globalnych przepływów, materializujących się w konkretnych lokalizacjach. Zmiana w postrzeganiu roli czasu i przestrzeni polega na ich oddzieleniu i kompresji, co prowadzi do kolejnego pytania o rolę miejsca w budowaniu tożsamości jednostkowej i grupowej. Niezależnie bowiem od „mechanizmów wykorzeniających” ludzie wciąż poszukują podstaw identyfikacji i przynależności, usiłując odnaleźć je w miejscach, wokół których ogniskuje się życie społeczne.

Od Redakcji Społeczeństwo europejskie w coraz większym stopniu staje się społeczeństwem miejskim. W literaturze naukowej studia miejskie z różnymi obszarami badań stają się coraz bardziej dynamicznie rozwijającą się subdyscypliną. Miasta, zwłaszcza globalne, stają się głównymi miejscami inicjowania rozwoju społeczno-gospodarczego. W tym kontekście nieco mniej uwagi poświęca się ośrodkom miejskim, które na skutek utraty statusu miasta przemysłowego popadły w pewien stan zastoju na skutek zmian związanych z postępującym procesem globalizacji. Aktualny, LXIII/1 tom Przeglądu Socjologicznego zawiera prezentację tekstów będących wynikiem prowadzonych badań w różnych ośrodkach akademickich nad procesami współdziałania i jakością życia w niemetropolitalnych miastach europejskich poddawanych wpływom różnych procesów politycznych i gospodarczych. Tom otwiera esej o perspektywach integracji i polityce europejskiej tak istotnie oddziałującej na procesy zachodzące w środowiskach miejskich. Kolejny artykuł koncentruje uwagę na problematyce miast partnerskich w kontekście formowania się relacji przyjaźni i współpracy w polityce europejskiej. Artykuł następny dotyczy wzorów i struktury zaufania w poprzemysłowych miastach Europy Środkowej i Wschodniej. Dwa kolejne teksty prezentują wyniki badań socjologów nad problematyką jakości życia zarówno w ujęciu teoretycznym jak i empirycznym. W pierwszym z nich prowadzone są analizy przydatności pomiarów tego zjawiska, a w drugim prezentowane są wyniki badań w odniesieniu do poprzemysłowych miast Europy Środkowej i Wschodniej. W kolejnych artykułach podejmowane są zagadnienia relacji pomiędzy miastem postrzeganym w kategoriach kulturowo-społecznych, a miastem jako pewną formą przedsiębiorczości oraz próby analiz przestrzeni miejskiej w perspektywie „teorii scen”. Tom zamyka tekst referujący problemy współczesnych wspólnot mieszkaniowych w mieście poprzemysłowym.

Od Redakcji Prezentowany zeszyt Przeglądu Socjologicznego jest poświęcony różnym interpretacjom polskiej odmiany kapitalizmu. W szczególności interesuje nas zależność między gospodarką kapitalistyczną a przemianami ustrojowymi po 1989 roku. Jerzy Stachowiak analizuje oryginalną propozycję teoretyczną pod hasłem „nowego ducha kapitalizmu” autorstwa Luca Boltanskiego i Ève Chiapello. Krzysztof Jasiecki omawia różne praktyki współczesnego kapitalizmu jako tło transformacji. Z kolei Adam Mrozowicki pokazuje perspektywę krytyki rynku oraz społeczne nań reakcje. Autor zwraca uwagę na powszechność strategii indywidualistycznych i nowe przejawy reakcji zbiorowej w postaci związkowej lub narodowej. Natomiast Piotr Michoń analizuje ukierunkowanie polityki społecznej wobec dzieci na przygotowanie ich do dorosłego życia w warunkach konkurencji, czemu towarzyszy niedocenianie dzieciństwa jako samodzielnego etapu życia. Jednym z ważnych aspektów polskiego kapitalizmu jest tzw. szara strefa, tzn. funkcjonowanie przedsiębiorstw i zatrudnienia poza legalnymi formami. Przedstawione przez Annę Baczko-Dombi i Annę Gizę wyniki badań wskazują na społeczne ramy i skutki szarej strefy oraz na jej wewnętrzną strukturę i miejsce w porządku społecznym. W artykułach ukazujemy cechy charakterystyczne kapitalizmu nie tyle jako systemu gospodarczego, ile raczej jako skomplikowanego systemu społeczno- -kulturowego. Socjologiczne interpretacje są tu oczywiście cząstkowe, a debata nad nimi jest otwarta. W dziale „Wokół książek” publikujemy dwa zestawy tekstów: polemikę Bartosza Miki i Marty Bucholc, dotyczącą w dużej mierze koncepcji Maksa Webera i jej zastosowania w książce Marty Bucholc Konserwatywna utopia kapitalizmu, oraz eseje Aleksandra Manterysa i Juliusza Gardawskiego na temat pracy zbiorowej pod redakcją Marii Jarosz pt. Polska europejska czy narodowa? Tom dopełnia recenzja książki pod redakcją Kazimiery Wódz pt. Zapomniane miejsca, zapomniani ludzie, poświęconej przemianom kulturowym na Śląsku w związku ze znaczną dezindustralizacją i restrukturyzacją gospodarki tego regionu.

Książka składa się z pięciu rozdziałów. W rozdziale pierwszym przedstawiono założenia metodologiczne badań własnych, poprzedzone przeglądem literatury przedmiotu. Rozdział drugi obejmuje charakterystykę badanej zbiorowości – zarówno opis społeczno-demograficznych cech respondentów, ich członkostwa w LGD, jak i aktywności politycznej. W rozdziale trzecim dokonano prezentacji danych dotyczących struktury kapitału społecznego lokalnych grup działania, z uwzględnieniem jego różnych aspektów. Rozdział czwarty poświęcony jest charakterystyce wybranych czynników potencjalnie warunkujących kapitał społeczny lokalnych grup działania. Wnioski zawarte w rozdziale piątym zamykają część merytoryczną książki.

Współczesna gospodarka zmienia się w dotychczas niespotykanym tempie, wyznaczanym przez dwa wzajemnie napędzające się zjawiska – usieciowienie i cyfryzację. Zarządzanie strategiczne przedsiębiorstwem w warunkach cyfrowej gospodarki sieciowej stanowi ogromne wyzwanie dla menedżerów, bowiem wymaga od nich m.in. nowego sposobu myślenia, dostępu do specyficznych zasobów i umiejętności oraz innego postrzegania potencjału strategicznego przedsiębiorstwa w „zdigitalizowanym” świecie. Prezentowana monografia jest próbą przybliżenia czytelnikowi uwarunkowań i mechanizmów zarządzania strategicznego w nowej rzeczywistości współczesnego świata. Obok rozważań teoretycznych przedstawiono w niej wiele praktycznych przykładów cyfrowego myślenia strategicznego, także w organizacjach typu non-profit.

A compelling case for the importance of entrepreneurship was made by the World Economic Forum (2018): 'entrepreneurs are key drivers of economic and social progress. Rapidly growing entrepreneurial enterprises are often viewed as important sources of innovation, productivity growth and employment (small and medium-sized enterprises account for 97% of all jobs in emerging economies). Many governments are therefore trying to actively promote entrepreneurship through various forms of support.' Given its significance, we sought to better understand current entrepreneurship trends. In the Spring of 2019, we invited academicians, scientists and practitioners to submit papers that addressed current thinking about entrepreneurial concepts, models, methods and practices. This Małopolska School of Economics in Tarnów Research Papers Collection special issue is the result of a competitive double blind review process. The special issue contains three themes: young entrepreneurs, corporate social responsibility and sustainability, and the technical aspects of entrepreneurship (...).

W miarę narastania współczesnych globalnych problemów społecznych, ekologicznych i ekonomicznych koncepcja społecznej odpowiedzialności wszystkich podmiotów społeczno-gospodarczych staje się coraz bardziej powszechna. Dotyczy ona nie tylko przedsiębiorstw, ale również podmiotów pozostałych sektorów gospodarki oraz poszczególnych obywateli. Kierowanie się w działalności zasadami społecznej odpowiedzialności (CSR) powinno stanowić imperatyw zarówno dla organizacji, jak i dla jednostek, z nadrzędnym celem, jakim jest poprawa jakości życia obecnych i przyszłych pokoleń. W ostatnich latach można zauważyć wyraźne związki pomiędzy ideą społecznej odpowiedzialności a ideą zrównoważonego rozwoju. Zrównoważony rozwój jest koncepcją o charakterze nowego paradygmatu, integrującą trzy główne obszary funkcjonowania społeczeństw, tj. ekologiczny, ekonomiczny i społeczny, a społeczna odpowiedzialność zintegrowana z innymi rodzajami odpowiedzialności staje się jednym z podstawowych narzędzi implementacji nowego paradygmatu rozwoju na poziomie organizacji. Przekazywana Czytelnikowi publikacja zawiera przegląd aktualnych badań dotyczących społecznej odpowiedzialności w kontekście zrównoważonego rozwoju. W publikacji wyróżniono trzy względnie jednorodne moduły tematyczne, poświęcone głównym kategoriom odpowiedzialności społecznej i zrównoważonego rozwoju. Koncentrują się one kolejno na: • roli i znaczeniu społecznej odpowiedzialności w realizacji zrównoważonego rozwoju i podnoszeniu poziomu jakości życia, głównie w aspekcie regionalnym przy uwzględnieniu następujących kontekstów: demografii, regionalnego kapitału społecznego i produktu turystycznego czy specyfiki obszarów wiejskich; • zagadnieniach społecznej odpowiedzialności w przedsiębiorstwie; zawarte w tej części artykuły mają charakter zarówno przeglądowy, jak i empiryczny; ich lektura pozwoli Czytelnikowi prześledzić ewolucję koncepcji CSR, zapoznać się z jej wymiarem implementacyjnym oraz zidentyfikować związki pomiędzy CSR a ideą zrównoważonego rozwoju; • odpowiedzialności społecznej w szeroko rozumianych organizacjach non-profit; w tej części pracy poruszono m.in. zagadnienia odpowiedzialności jednostek administracji publicznej, podmiotów systemu zdrowotnego oraz uczelni i organizacji pozarządowych. Projekty artykułów zamieszczonych w tej publikacji były przedmiotem dyskusji naukowych podczas V Ogólnopolskiej Konferencji pn. Zrównoważony rozwój organizacji, która odbyła się w dniach 16-18 czerwca 2014 r. w Karpaczu. Redaktorzy tej publikacji wyrażają wdzięczność uczestnikom konferencji za możliwość twórczej wymiany poglądów, recenzentom za inspirujące i krytyczne uwagi oraz autorom za przygotowanie artykułów.