Monografia zawiera pogłębioną analizę poziomu dojrzałości procesowej jednostek samorządu terytorialnego w Polsce. Warstwa teoretyczna publikacji nawiązuje do badań specyfiki zarządzania jednostkami samorządu terytorialnego oraz przeglądu rozwiązań procesowych wykorzystywanych w administracji publicznej. Z kolei warstwa praktyczna ilustruje związki zachodzące pomiędzy poziomem dojrzałości procesowej jednostek samorządu terytorialnego a realizacją standardów kontroli zarządczej oraz poziomem dojrzałości procesowej a uzyskanymi przez jednostki samorządu terytorialnego efektami. Książka przeznaczona jest zarówno dla teoretyków, jak i praktyków zarządzania publicznego, szczególnie zaś dla osób zainteresowanych tematyką pomiaru dojrzałości procesowej w jednostkach samorządu terytorialnego.

Szanowni Czytelnicy, składamy na Wasze ręce kolejne opracowanie z serii „Informatyka Ekonomiczna”. Każde z wcześniejszych wydań, podobnie jak to, ma unikatowy charakter. Nie-powtarzalną i bezcenną cechą prezentowanego numeru jest to, że autorzy złożonych w nim artykułów zajmują się różnymi aspektami wykorzystania rozwiązań z obszaru nowoczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych w nauce i praktyce gospodarczej. Jako Komitet Wydawniczy cieszymy się, że spływają do nas opracowania z różnych ośrodków naukowo-badawczych w Polsce, że chęć publikowania w naszym czasopiśmie zgłaszają doświadczeni praktycy. Nie wszystkie nadesłane artykuły spełniły jednak wymogi formalne i merytoryczne, co zwiększa wartość prac, które otrzymały podwójne pozytywne recenzje i zostały wybrane do opublikowania w numerze „Informatyki Ekonomicznej”. Redaktor niniejszego wydania pragnie wyrazić podziękowania wszystkim autorom, którzy zechcieli podzielić się swoimi doświadczeniami i poglądami. Ponadto składa podziękowania Recenzentom za wnikliwe i rzeczowe oceny przedkładanych tekstów. Iwona Chomiak-Orsa

Celem monografii jest próba identyfikacji wpływu pandemii oraz rozwoju gospodarki cyfrowej na skalę i formę oszustw związanych z VAT, szczególnie w transakcjach transgranicznych z wykorzystaniem konstrukcji „znikającego przedsiębiorcy /podatnika”. Charakterystyce i ocenie poddano także podejmowane w Polsce oraz z inicjatywy UE działania zmierzające do uproszczenia i uszczelnienia poboru tego podatku. Rozważania skoncentrowano na aspektach fiskalnych i nowych tendencjach oszustw związanych z VAT (część pierwsza) oraz kwestiach normatywnych tych oszustw i podejmowanych przeciwko nim inicjatywach (część druga). Przyjęty podział nie ma charakteru dychotomicznego, gdyż przedstawione zagadnienia wzajemnie się przenikają i warunkują, pozwolił jednak wyeksponować wpływ pandemii i gospodarki cyfrowej na funkcjonowanie podatników VAT, w tym także tych nieuczciwych, oraz organów podatkowych wymierzających, pobierających i uszczelniających ten podatek.

Monografia obejmuje aktualne zagadnienia z zakresu polskiego, unijnego i międzynarodowego prawa podatkowego. W pierwszej części książki rozważania koncentrują się na procedurach, instytucjach i instrumentach podatkowych już zaimplementowanych. Druga część dotyczy niedawno wprowadzonych rozwiązań podatkowych lub parapodatkowych, których skutki dla gospodarki lub społeczeństwa dopiero w przyszłości będą odczuwalne, bądź propozycji rozwiązań podatkowych. Niektóre z poruszanych tematów są obecne w dyskursie naukowym od wielu lat, jednak nie zostały wyczerpane ani nie osiągnięto w ich zakresie konsensusu (np. podatek katastralny czy opodatkowanie ekologiczne) lub dane rozwiązanie ma charakter koncepcyjny w Polsce, podczas gdy w innych państwach zostało już wdrożone (np. podatek od transakcji finansowych). Publikacja jest adresowana do osób zainteresowanych aktualnymi wyzwaniami i trendami w opodatkowaniu na poziomie krajowym, europejskim i światowym, w tym studentów kierunków prawnych i ekonomicznych.

Monografię otwiera omówienie ogólnych koncepcji kontroli ujawniania danych (ang. Statistical Disclosure Control, SDC) oraz definicji z tym związanych, a także regulacji prawnych dotyczących ochrony danych wrażliwych stosowanych w różnych krajach, również w Polsce. Zaprezentowano tutaj także najważniejsze typy udostępnianych danych wynikowych oraz rolę metadanych, paradanych, a także danych dodatkowych w SDC. Drugim ważnym poruszanym tematem jest istota i ważność ryzyka ujawnienia informacji wrażliwych oraz ocena jego poziomu. Ukazano tutaj także odmienności występujące w tym zakresie między mikrodanymi a danymi zagregowanymi w postaci tablic częstości i wielkości czy wyników analiz. Szczególną uwagę poświęcono z kolei szczegółowej charakterystyce metod i technik kontroli ujawniania danych wynikowych w przedstawionych powyżej trzech typach. Wskazano ponadto na zagrożenia dla poufności danych, mogące wystąpić w publikowaniu statystyk opisowych, ilustracji i wyników analiz w opracowaniach statystycznych oraz sposoby przeciwdziałania możliwościom odtworzenia danych wrażliwych. W toku dalszych rozważań autorzy scharakteryzowali istotę problemu straty informacji oraz najistotniejsze rodzaje miar oceny owej straty, z pewnymi oryginalnymi propozycjami, a także wpływ straty informacji na jakość estymacji dokonywanej w oparciu o dane poddane SDC. Czytelnik znajdzie w monografii szczegółowe omówienie – wraz ze stosowną egzemplifikacją – narzędzi informatycznych stosowanych w SDC, przede wszystkim programów T–Argus i µ–Argus oraz pakietów środowiska R: sdcTable i sdcMicro. Następnie uwaga została skoncentrowana na organizacji kontroli dostępu do danych i zasadach jej realizacji. W szczególności scharakteryzowano typy udostępnianych mikrodanych, sposobu organizacji funkcjonowania punktów dostępu oraz stosownych zabezpieczeń, przebieg efektywnej kontroli dostępu i zakres odpowiednich uprawnień. Całość wieńczy podsumowanie, w którym wskazano najistotniejsze konkluzje oraz postulaty dotyczące stosowania SDC. Dla wygody czytelnika na końcu opracowania zamieszczono słownik występujących w nim pojęć. Z uwagi na uniwersalność zagadnienia publikacja została opracowana tak, aby mogła służyć metodologom projektującym badania statystyczne oraz odpowiedzialnym za ich jakość i bezpieczeństwo zgromadzonych w ich wyniku informacji. Stąd duży wybór przykładów i praktycznych omówień przedstawianych zagadnień, które pozwalają lepiej zrozumieć przekazywane treści.

Oddawany do Państwa rąk tom pod zbiorczym tytułem Wolny handel i szybki rozwój. Współczesne priorytety w gospodarce światowej zawiera artykuły autorów zaintere-sowanych problematyką rozwoju w dobie postępujących procesów globalizacji. Część pierwsza opracowania koncentruje się na zagadnieniach handlu międzynarodowego. Przesłanką zainteresowania problematyką handlu międzynarodowego był zawsze strach przed brakiem dóbr zaspokajających podstawowe potrzeby, a także dążenie do dobrobytu i bogactwa. Czynniki te inspirowały z kolei podmioty rynku światowego do walki o korzyści z wymiany. Tym samym handel zagraniczny stał się jednym z obiektywnych czynników różnicujących warunki rozwoju ekonomicznego każdego kraju w aspekcie funkcjonalnym. W zależności od prawidłowości tego rozwoju może być czynnikiem rozwoju gospodarczego lub jego barierą. Współcześnie uczestnictwo w światowym systemie handlu podlega także wpływom postępującej pod auspicjami GATT/WTO liberalizacji wymiany. Mając na względzie powyższe uwarunkowania o charakterze globalnym, należy pamiętać, że o korzyściach z wy-miany, mierzonych obecnie tzw. wartością dodaną, decydują zarówno liczne uwarunkowania, m.in. znajomość regulacji celnych, zasad zawierania umów handlowych, jak i dobrze funkcjonujące przedsiębiorstwa. Aspekty ekonomiczne wymiany międzynarodowej nie powinny jednak dominować nad społeczno-politycznymi, np. w kontekście handlu uzbrojeniem i kontroli zbrojeń oraz bezpośrednio związanymi z tym zagadnieniami bezpieczeństwa międzynarodowego, będącego bezsprzecznie jednym z ważniejszych priorytetów współczesnego świata. Część druga opracowania poświęcona jest właśnie współczesnym priorytetom w gospodarce światowej. Na pewno do priorytetów należą wzrost i rozwój gospodarczy. Biorąc pod uwagę systematykę czynników wzrostu gospodarczego, można wy¬różnić ujęcie historyczne oraz ujęcie modelowe. Ujęcie historyczne dotyczy analizy głównych czynników wzrostu gospodarczego, tj. kapitału, ziemi, pracy oraz wiedzy technicznej. Ujęcie modelowe sprowadza się do przeanalizowania czynników bezpośrednich, jak zatrudnienie i wydajność pracy, oraz pośrednich: majątku produkcyjnego, inwestycji i ich efektywności. Ponadto w teorii ekonomii rozdziela się analizę wzrostu gospodarczego od analizy fluktuacji gospodarczych. W ramach teorii wzrostu gospodarczego rozpatruje się w takim przypadku dwie kwestie: źródła fluktuacji oraz czynniki, głównie egzogeniczne, które mogą doprowadzić do zła-godzenia wszelkiego rodzaju fluktuacji. Na tym tle rozróżnia się zrównoważony wzrost gospodarczy lub wzrost gospodarczy w otoczeniu równowagi od wzrostu gospodarczego poza równowagą. [...] Małgorzata Domiter