Publikacja obejmuje wybrane wyniki badań naukowych dotyczących problemów pol-skich rodzin oraz wyzwań i perspektyw polityki rodzinnej w Polsce, w różnych aspek-tach i wymiarach przestrzennych – przede wszystkim w wymiarze lokalnym. Zbiór otwiera artykuł dotyczący rządowych programów polityki rodzinnej powstałych po przełomie ustrojowym. Analiza ta stanowi istotną osnowę rozważań o szczegółowych obszarach polityki społecznej wobec rodziny, realizowanych na poziomie województw, powiatów i gmin. Należy bowiem mieć na uwadze, że w warunkach de¬centralizacji polityki rodzinnej państwa jest ona istotna nie tylko dla samej rodziny, ale także dla funkcjonowania samorządów, organizacji społecznych i innych podmiotów realizujących zadania na rzecz rodziny. Niezwykle ważne są własne inicjatywy samorządów na rzecz poprawy warunków funkcjonowania rodziny i realizacji przez nią podstawowych funkcji, m.in. prokreacyjnej, ekonomicznej, opiekuńczo-wychowawczej. Z tego też powodu interesujący jest artykuł dotyczący regionalnych (wojewódzkich) programów wspierania godzenia życia zawodowego z rodzinnym, uznawanych za kluczowe w polityce na rzecz podniesienia poziomu dzietności, a także tekst o polityce rodzinnej w strategiach rozwiązywania problemów społecznych w powiatach małopolski. W każdym z tych obszarów można też wyodrębnić szczegółowe problemy, które stają się wyzwaniem dla samorządowej polityki społecznej, w tym rodzinnej lub innych polityk szczegółowych. W tym kontekście warte uwagi są wyniki badań dotyczących specyficznej sytuacji samotnych kobiet, które pozbawione możliwości podziału obowiązków pomiędzy siebie i partnera, usiłują po¬wrócić na rynek pracy. Równie ciekawa jest analiza warunków działania nieformalnych form wsparcia rodzin w środowisku lokalnym. Dwa następne artykuły prezentują interesujące badania odnoszące się do funkcjonowania ustawowych instrumentów polityki rodzinnej wobec rodzin z dziećmi do lat trzech. Mowa o tradycyjnych żłobkach, które są rozwiązaniem najczęściej wybieranym przez rodziców małych dzieci, oraz o innowacyjnym rozwiązaniu, jakim jest opiekun dzienny. Publikację zamyka inspirująca analiza sytuacji przebywających w Norwegii polskich rodzin niewydolnych wychowawczo, a także funkcjonwania nordyckich instytucji chroniących interesy dzieci, głównie Służby Ochrony Praw Dzieci (Barnevernet). Redaktorzy opracowania serdecznie dziękują wszystkim Autorom artykułów, którzy poprzez ich złożenie poparli inicjatywę wydania tej publikacji, a poprzez zamieszczone treści wyrazili swoje przekonanie o potrzebie dalszego rozwoju badań poświęconych tematyce rodziny i polityki rodzinnej. Joanna Szczepaniak-Sienniak, Adam Kubów

This issue of Sociological Review commemorates the 25th anniversary of the adoption by the UN General Assembly of The Convention on the Rights of the Child on November 20, 1989. It should be recalled that the beginnings of children’s studies and the sociology of childhood coincided in time with the introduction of this treaty, which established international standards for children’s protection and development. The Convention aims at safeguarding the youngest society members from different forms of abuse, exploitation and violence, as well as at promoting their rights to a decent standard of living and to broad social participation. The authors of the articles presented herein, representing the current sociological attitude towards children and youth, follow these assumptions. The articles thus mirror some important attributes of contemporary children’s studies – its cognitive multidimensionality, differentiated quantitative and qualitative methodologies, the shift from “research on children” to “research with children”, scholars’ interest in the results of comparative studies (especially the results of natural sciences), and the concern about the practical implementation of research outcomes. The main topics tackled in this collection of texts are children’s poverty and social inequalities rooted in the first phase of their life cycle, suffering and various risks experienced by children and teenagers, framed in both the national and international contexts, as well as children’s quality of life, youngsters’ well-being, youth participation, civic engagement and the new concept of investing in children. Children, considered as equal social actors and citizens – although still most vulnerable to abuse, discrimination and social exclusion – are presented in the framework of their complicated networks of relationships with peers, adults, collectivities and societies, the welfare state, social policy institutions and other organizations, with the notion to important factors decisive for their present life and their future.