PERFORMATIVE ASPECTS OF ART The concept of performativity has been usually evoked in the discussions on the philosophy of language and the reflection on theatre and performance art. However, in recent years there have been some attempts to broaden its scope. The theoretically inclined researchers have been working out the main assumptions of the aesthetics of performativity. These are claimed to include the challenging of the boundaries of artistic disciplines, and emphasizing the active role of the recipients, for whom the art works become events developing in consequence of their actions. Besides those attempts to grasp the theoretical consequences of “the performative turn”, one should also note some very interesting practical analyses, employing the theory in the discussion on concrete works from different domain of art. It appears that one can discover transformational potential, focus on change rather than just existence, even in the domains traditionally regarded as “artifactual” (painting, sculpture, installations). The planned volume of “Art Inquiry” will be devoted to the reflection on both directions of expansion of the concept of performativity. We would like the authors to consider its general significance for aesthetics and for the theory of various domains of art. We also hope that they will show the changes occurring when its unique perspective is adopted in the discussion on both theatre, paratheatrical experiments, and film, and the domains which have traditionally emphasized the role of the artistic artifact. The title of this volume invites questions about the possible scope of performativity and its kinds. PERFORMATYWNE ASPEKTY SZTUKI Zagadnienie performatywności podejmowane było najczęściej w rozważaniach z zakresu filozofii języka oraz w refleksji nad teatrem i sztuką performance. W ostatnich latach zauważyć można jednak próby jego rozszerzenia. Z jednej strony zmierzają one do wypracowania założeń estetyki performatywności. Wśród jej cech wskazywane jest kwestionowanie granic poszczególnych dziedzin artystycznych, zaakcentowanie aktywnej roli odbiorców, dla których utwory stają się wydarzeniami rozwijającymi się w wyniku ich działań itd. Oprócz prób sformułowania teoretycznych konsekwencji „zwrotu performatywnego” zauważyć można także bardzo interesujące konkretne analizy polegające na uwzględnieniu właściwych dla niego założeń przy rozważaniu dokonań z różnych obszarów sztuki. Okazuje się, że nawet w obszarach twórczości uważanych tradycyjnie za „wytwórcze” (malarstwo, rzeźba, instalacja) odkryć można aspekty transformacyjne, zakładające nie trwanie, a przemiany. W najnowszym tomie „Art Inquiry” przewidywane jest rozważenie obu zasugerowanych wyżej obszarów ekspansji idei performatywności. Z jednej strony rozważone mają być jej ogólne konsekwencje dla estetyki i teorii różnych dziedzin sztuki. Z drugiej, pokazane zmiany występujące, gdy właściwy dla niej punkt widzenia zostanie uwzględniony zarówno w obszarze refleksji teatralnej, parateatralnej, filmowej, jak w dziedzinach, w których tradycyjnie akcentowano rolę wytwarzanego przedmiotu (dzieła). Tytuł tego tomu ma właściwie charakter pytania o możliwy zakres performatywności i jej odmiany.

Odzyskanie niepodległości a nauki pedagogiczne, to temat przewodni numeru. O wielorakich aspektach polskiego patriotyzmu, różnych wyzwaniach edukacyjnych stojących przed Polską po odzyskaniu niepodległości piszą historycy wychowania, kulturolodzy, pedagodzy ogólni oraz poloniści. Teksty pokazują interdyscyplinarność problematyki niepodległości w kontekście nauk pedagogicznych, zarówno 100 lat temu, jak i obecnie. W zeszycie obok artykułów naukowych zamieszczone zostały wspomnienia i refleksje dotyczące okresu odzyskania państwowości.

Kraj pochodzenia produktu należy obok jakości i ceny do najważniejszych kryteriów wyboru przy podejmowaniu przez konsumenta decyzji zakupowych artykułów spożywczych, a w kontekście negatywnych skutków pandemii COVID-19 kupowanie żywności made in Poland zyskuje na znaczeniu, stając się praktycznym działaniem na rzecz wspierania rodzimych producentów. W monografii usystematyzowano stan wiedzy na temat zjawiska patriotyzmu konsumenckiego oraz zidentyfikowano postawy i czynniki determinujące nabywanie przez konsumentów polskich produktów żywnościowych. Ponadto na podstawie wyników badań empirycznych dokonano typologii konsumentów z trzech generacji wiekowych – X, Y i Z – w kontekście postaw wobec tych produktów, a zwłaszcza triady ich cech, tj. pochodzenia, ceny i jakości. W konsekwencji stwierdzono występowanie znaczących różnic międzypokoleniowych i odmienne, nie zawsze pozytywne podejście do zakupu polskiej żywności.